Wat gebeurt er als Patreon bepaalt wat haat zaaien is?
Je hebt een succesvol Youtube-kanaal met 888.183 abonnees. Via het crowdfundingsplatform Patreon verdien je je geld. Maar dan verband het platform je, omdat ze het niet eens zijn met je content. Kan en mag dat zomaar? Welke invloed heeft dat op contentmakers? En waar is de scheidingslijn?
Op 6 december 2018 verwijdert Patreon youtuber Carl Benjamin van het platform omdat ze niet achter zijn content staan. Benjamin, beter bekend als Sargon of Akkad, noemt zichzelf sceptisch en houdt zich veel bezig met complottheorieën. In de video die hij maakte over zijn verwijderde account bespreekt hij de e-mail die hij ontving van Patreon. Daarin leggen ze uit waarom zijn pagina verwijderd is. Delen uit de e-mail:
“This page was removed by our Trust and Safety team for violating our Community Guidelines…”
”The creator in question used racial and homophobic slurs as insults in a conversation online. As a result, the page has been removed from Patreon…”
“Removing a page is something we only consider after very careful review.”
Vertrouwen geschaad
Canadese nieuwssite The Post Millenial (TPM) plaatste op 19 december een artikel dat ze naar aanleiding van het besluit van Patreon hun eigen account gingen verwijderen. In het artikel zeggen ze dat ze het lang niet altijd eens zijn met de standpunten van de mensen die van Patreon worden verwijderd, maar dat dat niet het punt is. In een ander artikel schrijft TPM dat Patreon het vertrouwen van de gebruikers heeft geschaad met het verwijderen van het account, omdat ze eerder zeiden dat ze voor vrijheid van meningsuiting staan. Hoewel de crowdfundingsite zelf mag weten met wie ze zaken doen, vindt de nieuwssite dat ze juist door de uitspraak over vrijheid van meningsuiting zoveel mensen hebben overgehaald om via Patreon geld te verdienen.
Niet alleen TPM heeft besloten om van het platform te vertrekken, ook hoogleraar en klinisch psycholoog Jordan B Peterson zegt de site vaarwel. De ietwat conservatieve (en door sommigen politiek incorrect gevonden) Peterson verdiende via Patreon geld voor zijn online colleges over uiteenlopende onderwerpen. Op Twitter schreef hij:
“They didn’t just shut down Sargon. They shut down the free choice of thousands of people who funded him, in effort to stop hunderds of thousands from listening to him.”
Ook maakte hij twee video’s over Patreon; het probleem en de oplossing, volgens Peterson zelf en Dave Rubin (een liberale presentator) en een video over zijn vertrek van Patreon.
Zoals TPM mooi omschrijft: waar ligt de lijn tussen mensen genoeg vrijheid geven en slechte organisaties als IS steunen? Want dat is dus niet wat de ‘tegenstanders’ van Patreon willen, een site die alles en iedereen maar steunt. Maar een crowdfundingspagina die promoot dat ze vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel heeft, die vervolgens accounts verwijdert omdat ze niet achter de content staan van de maker, dat is scheef, aldus de tegenstanders.
Be respectful, please
Eerder, in 2017, werd het account van de Canadese Lauren Southern verwijderd. Ze was onderdeel van het rechtste The Rebel Media tot maart 2017, daarna is ze alleen verder gegaan. Haar Patreon account werd verwijderd omdat ze nogal cynisch praat over een demonstratie van ‘black lives matter’ in een video van The Rebel Media. In een andere video maakt ze een dokter wijs dat ze zich geen vrouw voelt om aan te tonen hoe makkelijk je van ‘geslacht kan wisselen’.
Dat Patreon de accounts verwijdert, is goed te begrijpen. Het crowdfundingsbedrijf wil niet geassocieerd worden met negatieve content en op deze manier geld verdienen. Ook gaan er geruchten rond dat MasterCard (let op, geruchten!) niets te maken wil hebben met negatieve, haatdragende of racistische content. Patreon heeft, zoals gezegd, het recht om te bepalen wie er gebruik maakt van de crowdfundingsite. Maar welke invloed heeft dit op de informatievoorziening via freelancers op internet? Wat gebeurt er als een groot bedrijf als Patreon, dat verantwoordelijk is voor een deel van het inkomen van freelancers, uitmaakt waarover mensen content mogen maken? Mogen freelancers alleen politiek correcte content produceren? En als ze wel politiek incorrecte content mogen maken, hoe ver dan? Onthoofdingen niet, nazi-grappen wel?
In oktober 2017 voegde Patreon iets toe aan de Community Guidelines, waarna gerefereerd werd in de e-mail aan Sargon of Akkad: “be respectful of the people and communities on Patreon.” Een opvallende toevoeging, omdat dus eerder dat jaar Lauren Southern van het platform was verwijderd.
Haat zaaien is strafbaar
Of moeten de contentmakers zich maar gedragen? Haat zaaien is immers strafbaar in (artikel 137d strafrecht en een internationaal verdrag) en is een uitzondering op vrijheid van meningsuiting. In dat geval mag Patreon dus haat zaaiende contentmakers verwijderen van het platform, zonder dat zij daarbij het vertrouwen schaden van gebruikers, omdat het een uitzondering op vrijheid van meningsuiting is. Maar de vraag is, wie bepaalt wat haatzaaien is? En als de meningen daarover verschillen, zoals bijvoorbeeld bij Jordan B Peterson? Voorstanders van de Canadees vinden dat hij de waarheid vertelt, terwijl tegenstanders hem gevaarlijk vinden.
Iedereen vindt vrijheid van meningsuiting ontzettend belangrijk, omdat iedereen moet kunnen zeggen wat hij of zij wil en toegang moet hebben tot alle soorten informatie en meningen. En om uit je filterbubbel te komen moet je juist naar het tegengestelde van jouw mening luisteren. Maar niemand wil racisten en seksisten een (betaalt) podium geven. Maar niemand zal zichzelf of zijn bedrijf haat zaaiend vinden, laat staan noemen. Wel vrijheid van meningsuiting, maar geen haat. Het lijkt makkelijk, maar het is enorm ingewikkeld.
In Actueel bespreek ik uitgebreid onderwerpen van maatschappelijk belang die nu spelen. Mijn doel is niet om mijn mening over het onderwerp te geven. Door veel (online) research te doen en zoveel mogelijk kanten te belichten, hoop ik je genoeg stof tot nadenken te geven. Voor meer Actueel artikelen zie de gelijknamige categorie. Elke maandag een nieuwe Actueel.